Na ruim een halve eeuw is het zover: er komt een geheel nieuw type raamdorpel op de markt. Het is een baanbrekend product, want niet gemaakt van steen of metaal, maar van glas. Raamdorpel ‘IsoSill’ (geregistreerd merk) geeft antwoord op het lang bestaande probleem van de koudebrug onder ramen in verder goed geïsoleerde gevels. En die zijn er steeds meer, want de bouw verandert onder invloed van de klimaatverandering. Bart Tenbült, directeur-eigenaar van Raamdorpelelementen BV uit Bladel, vindt het hoog tijd dat zijn bedrijf daarop inspeelt met een passend en slim bedacht product.
Raamdorpels kennen we eigenlijk al zolang er kozijnen zijn. Ze worden veelal gemaakt van zware materialen: keramiek, natuursteen en beton. Daar kwamen aluminium en tot slot – ruim een halve eeuw geleden – Holoniet bij, een composietmateriaal. Maar dat was en is het dan. Veel ontwikkeling zien we niet in deze bedrijfstak als het gaat om het basisproduct. Jawel, we metselen al lang geen losse raamdorpels meer, nu we in een handomdraai een compleet geprefabriceerd raamdorpelelement strak kunnen monteren. Al sinds 2002 verlijmt Raamdorpelelementen BV op die manier losse raamdorpelstenen tot handige, maar wel zware elementen. Bart Tenbült zag in de jaren daarna zijn bedrijf groeien en groeien, maar hij zag ook de vorm- en materiaalverandering bij de gevels waarin zijn raamdorpelelementen komen.’Isolatie’ is het trefwoord dat bij hem de vraag opriep of er geen betere oplossing was te bedenken voor de bijna onvermijdelijke koudebrug in die goed geïsoleerde gevels. Na twee jaar stoeien met de bestaande raamdorpels gooide hij het over een andere boeg: terug naar de tekentafel zogezegd, oftewel: helemaal vanaf nul een nieuw type raamdorpel met optimale isolatie en koudebrugloze aansluiting bedenken. Ga er maar aan staan…. Gelukkig was het niet voor het eerst dat er geïnnoveerd moest worden.
Raamdorpelelementen BV heeft inmiddels een jarenlange ervaring met het in eigen fabriek produceren van prefab raamdorpels uit één stuk. Dit type raamdorpel wordt geglazuurd of ongeglazuurd geleverd en er is keuze uit diverse kleuren zoals Steenrood, Antraciet en Blauwgroen. Het verlijmen van losse raamdorpelstenen tot elementen is als ontwikkeling een mooi voorbeeld van toenemende efficiency in de bouw. Het is ook een ontwikkeling die een hogere kwaliteit en duurzaamheid oplevert. Het werkt efficiënt, omdat niet langer steentje voor steentje met de hand hoeft te worden ingelegd in de specie, maar een volledige lengte op maat in één keer kan worden aangebracht. Strakker en vlakker dan veelal met handwerk mogelijk is. “Er zijn nog wel metselaars die heel secuur een rechte raamdorpel kunnen maken, maar dan zijn ze langer bezig en dan wordt het te duur”, constateert Bart Tenbült. “Bij ons in de fabriek gebeurt het verlijmen van de losse dorpels automatisch en onder de meest gunstige verwerkings- en arbeidscondities, waarbij we het proces kunnen sturen totdat het element helemaal is uitgehard. Dat verlaagt de faalkansen op de bouw en dus de kosten.”
De kant-en-klare raamdorpels zijn eenvoudig te monteren. Heel wat aannemers, klusbedrijven, woningbouwcorporaties en architecten hebben daar al gebruik van gemaakt. Omdat de raamdorpels als vast element op de millimeter nauwkeurig passend uit de fabriek komen, is er geen metselvaardigheid nodig. Dat is een groot voordeel, want op renovatiewerken lopen in tegenstelling tot nieuwbouw vaak geen metselaars rond. Wie er wél zijn: voegers en kozijnmonteurs.
Bart Tenbült: “We leveren alles mooi gesorteerd af in de herkenbare rode stalen bakken of op rode rekken. De jongens leggen een raamdorpelelement zo even neer zonder speciale vakkennis. De aannemer hoeft dus geen aparte metselaar te sturen. Raamdorpelelementen maken het renovatiewerk ongekend simpel met zo min mogelijk overlast voor de bewoners: aan het eind van de dag is alles klaar.”
Niet alleen bij karakteristieke nieuwbouw, maar vooral ook bij renovatieprojecten is er altijd veel vraag naar raamdorpels van natuursteen. Zoals de Chinese hardsteen, een prachtige hardsteensoort die prijstechnisch gezien erg interessant is. Dankzij de perfecte zoetlaag komen de fossielen prachtig naar voren. Er is een brede keuze, de kwaliteit is uitstekend, ze zijn mooi van kleur en hebben een tijdloos karakter. Wie iets exclusievers zoekt en er iets meer geld voor over heeft, kiest vaak voor Belgisch hardsteen of zwart natuursteen uit Zimbabwe.
Het foute detail: omdat raamdorpels van natuursteen, beton en keramiek te zwaar zijn, mogen ze niet direct op de EPS van de gevelisolatie rusten. Daarom worden deze zware raamdorpels ondersteund met een hoekijzer. Omdat steenachtige en ijzeren materialen hele goede geleiders zijn ontstaat hier dus een koudebrug. Die is niet wenselijk in een goed geïsoleerde gevel.
“Dat Raamdorpelelementen BV met een dergelijke innovatie op de markt komt is geen toeval, of zoals Bart Tenbült het zelf zegt: “Wij doen nu eenmaal niets anders, zijn specialist in raamdorpels en aanverwanten. Wij zijn groot in een kleine markt!”
Bij buitengevelisolatie (hout-isolatie-stucwerk) is door de lichte IsoSill-raamdorpel geen aparte metalen ondersteuning nodig en zal hierdoor dus ook geen koudebrug ontstaan.
Het is vanuit deze eigen maatwerkproductie dat het kwartje viel bij Bart Tenbült. Een kwestie van ‘out-of-the-box’ denken. Bart zei het al eerder: “De bouw verandert. Er komen steeds beter geïsoleerde gevels op de markt, met veel dikkere isolatielagen, een afwerking van stucwerk of steenstrips en we zien een toenemende combinatie met houtbouw. Het betekent dat een zware raamdorpel niet meer kan leunen op een stevige ondergrond zoals de traditionele bakstenen buitenschil. Als tussenoplossing kiezen we dan voor metalen hoekijzers als ondersteuning, maar dat levert wel een flinke koudebrug op en dat staat haaks op de gewenste optimale isolatiewaarde van de gevel.”
Het werd het startpunt van een jarenlange zoektocht. Het vernieuwende product moest redelijk eenvoudig te maken zijn, uiteraard op maat, en verder licht van gewicht zijn en in eigen huis te produceren. En natuurlijk moest de innovatie voldoen aan de belangrijkste eis: optimale isolatie. Dat in de eerste plaats bepaalde de keuze voor EPS als kern.
EPS is licht, draagkrachtig, gemakkelijk te vormen en het heeft een zeer hoge isolatiewaarde, precies de eigenschappen die Bart zocht voor de nieuwe raamdorpel. Door vervolgens GVK (glasvezelversterkte kunststof) als omhulling te gebruiken, was de innovatieve IsoSill-raamdorpel geboren.
De kern van EPS wordt omhuld door een 3 mm dikke laag glasvezel. Die omhulling is zowel isolerend, sterk en licht van gewicht als goed bestand tegen stoten en gemakkelijk op maat te maken. Volgens Bart zijn deze raamdorpels supersterk en zo nodig gemakkelijk te repareren. De maximaal leverbare lengte uit één stuk is 3 meter en er komen op termijn meerdere dieptevarianten naast de huidige standaarddiepte van 160 mm. De kopschotjes van glasvezel worden er aan de kopse kant tegenaan gelijmd, waarna de op maat gemaakte raamdorpels worden afgewerkt met een tweecomponenten lak die er – in kleur – op wordt gespoten.
Met zijn gewicht van 3 kg per meter zijn de innovatieve raamdorpels vele malen lichter dan die van keramiek, natuursteen en beton en dat heeft zo z’n eigen voordelen. Ze zijn duurzamer te vervoeren en zonder hulpmiddelen tot grote lengten in het werk te leggen. Aanvullend op de raamdorpel is er ook een IsoSill-spekband, zodat de architect zich op dit punt niet hoeft in te houden.
Ook wanneer de buitengevelisolatie wordt afgewerkt met bijvoorbeeld steenstrips maakt de slechts 3 kg/meter wegende IsoSill-raamdorpel een hoekijzer overbodig.
Google+