Op dit moment zijn we erg afhankelijk van China voor de levering van zonnepanelen: zo’n 80 procent komt daar vandaan. En wordt de handelsrelatie met China verstoord, dan stokt die levering mogelijk. Het is een risico voor de transitie naar duurzame energie.

Een reëel risico, want er zijn spanningen tussen China en het Westen. Zorgen over mensenrechtenschendingen, handelsovereenkomsten, territoriale aanspraken en veiligheidskwesties hebben geleid tot diplomatieke conflicten, sancties en politieke onrust tussen beiden.

Afhankelijkheid is wapen

Louise van Schaik, expert in geopolitiek en energietransitie bij instituut Clingendael, waarschuwt dan ook dat China onze afhankelijkheid van hun zonnepanelen als wapen kan inzetten. “Zonnepanelen zijn cruciaal”, zegt ze. “We willen zo snel mogelijk van fossiele brandstoffen af. En daar hebben we ook internationale afspraken over gemaakt. Een land dat tachtig procent van onze zonnepanelen levert, heeft macht over ons. Die macht kan misbruikt worden en dat moeten we niet willen.”

Van Schaik ziet ook kansen: “We zijn in de EU heel sterk in groene technologie zoals zonne-energie en waterpompen. We lopen ver voor op andere landen en kunnen daarvan profiteren. De markt wordt de aankomende jaren alleen maar groter. Die kans moeten we dus grijpen.”

Subsidies, subsidies

Dat moet mede gebeuren dankzij subsidies, die de EU wil vrijmaken voor de productie van zonnepanelen op eigen bodem en via de recent uitgebrachte ‘Net Zero Industry Act’. Ook in China en de VS werd de sector groot dankzij overheidssteun. Dankzij goedkope arbeidskrachten werd China bovendien veruit de grootste speler.

Nederlandse ondernemers zien alvast kansen. Op dit moment worden er al enkele tienduizenden panelen per jaar gemaakt in Nederland, bijvoorbeeld door het bedrijf Solarge. Maar er is ruimte voor meer. Uit onderzoek van advieskantoor Deloitte blijkt dat we genoeg daken hebben om 270 miljoen panelen te plaatsen. Nu zijn het er zo’n 50 miljoen.